- Τι είναι οι αιμορροΐδες;Τι είναι οι αιμορροΐδες;
- Αίτια αιμορροΐδωνΑίτια αιμορροΐδων
- Συμπτώματα αιμορροΐδωνΣυμπτώματα αιμορροΐδων
- Πρόληψη αιμορροΐδωνΠρόληψη αιμορροΐδων
- Διατροφή για εσωτερικές και εξωτερικές αιμορροΐδεςΔιατροφή για εσωτερικές και εξωτερικές αιμορροΐδες
- Πώς μπορώ να ενσωματώσω περισσότερες φυτικές ίνες στη διατροφή μου;Πώς μπορώ να ενσωματώσω περισσότερες φυτικές ίνες στη διατροφή μου;
- Τι πρέπει να αποφεύγω να τρώω εάν έχω αιμορροΐδες;Τι πρέπει να αποφεύγω να τρώω εάν έχω αιμορροΐδες;
Αν και η συζήτηση για τις αιμορροΐδες κάνει πολύ κόσμο να νιώθει άβολα, είναι γεγονός ότι αρκετοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Οι αιμορροΐδες είναι ένα κοινό πρόβλημα, όμως η σωστή ενημέρωση και η κατάλληλη διατροφή μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπισή τους. Στο άρθρο αυτό θα εξερευνήσουμε τα αίτια, τα συμπτώματα, αλλά θα δώσουμε και μερικές χρήσιμες διατροφικές συμβουλές για όσους αντιμετωπίζουν αυτό το δυσάρεστο πρόβλημα.
Τι είναι οι αιμορροΐδες;
Οι αιμορροΐδες είναι διογκωμένες, φλεγμονώδεις φλέβες γύρω από τον πρωκτό ή το κατώτερο τμήμα του ορθού. Υπάρχουν δυο τύποι:
- Εξωτερικές αιμορροΐδες, οι οποίες εντοπίζονται κάτω από το δέρμα, γύρω από τον πρωκτό.
- Εσωτερικές αιμορροΐδες, οι οποίες εντοπίζονται στο εσωτερικό του πρωκτικού σωλήνα και του κατώτερου τμήματος του ορθού.
Αίτια αιμορροΐδων
Οι αιμορροΐδες εμφανίζονται όταν υπάρχει υπερβολική πίεση στις φλέβες γύρω από τον πρωκτό. Προκαλούνται από:
- Σφίξιμο κατά την κινητικότητα του εντέρου.
- Παραμονή στην τουαλέτα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
- Χρόνια δυσκοιλιότητα ή διάρροια.
- Διατροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες.
- Χαλάρωση των ιστών του πρωκτού και του ορθού λόγω ηλικίας (συνήθως άτομα άνω των 50 ετών) και εγκυμοσύνης.
- Συχνή άρση βαρέων αντικειμένων.
- Αυξημένο σωματικό βάρος (υπέρβαρο/παχυσαρκία).
Συμπτώματα αιμορροΐδων
Τα συμπτώματα των αιμορροΐδων εξαρτώνται από τον τύπο τους.
Έτσι, εάν πρόκειται για εξωτερικές αιμορροΐδες, πιθανά συμπτώματα είναι:
- Φαγούρα στην περιοχή του πρωκτού.
- Η εμφάνιση ενός ή περισσότερων σκληρών, ευαίσθητων εξογκωμάτων κοντά στον πρωκτό.
- Πόνος στον πρωκτό, ειδικά όταν τη στιγμή που το άτομο είναι σε καθιστή θέση.
Η υπερβολική καταπόνηση, η τριβή ή ο καθαρισμός γύρω από την περιοχή του πρωκτού μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Για πολλούς ανθρώπους, τα συμπτώματα των εξωτερικών αιμορροΐδων υποχωρούν μέσα σε λίγες ημέρες.
Σε περίπτωση εσωτερικών αιμορροΐδων, πιθανά συμπτώματα είναι:
- Αιμορραγία από το ορθό – ανοιχτό κόκκινο αίμα στα κόπρανα, στο χαρτί υγείας ή στη λεκάνη της τουαλέτας, μετά την κένωση του εντέρου.
- Μια αιμορροΐδα που έχει πέσει από τον πρωκτό, που ονομάζεται πρόπτωση.
Οι εσωτερικές αιμορροΐδες, που δεν έχουν υποστεί πρόπτωση, τις περισσότερες φορές δεν είναι επώδυνες, σε αντίθεση με εκείνες που έχουν υποστεί πρόπτωση, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν πόνο και δυσφορία.
Αν και οι αιμορροΐδες είναι η πιο κοινή αιτία πρωκτικών συμπτωμάτων, δεν ισχύει πως κάθε πρωκτικό σύμπτωμα προκύπτει εξαιτίας των αιμορροΐδων. Ορισμένα συμπτώματα αιμορροΐδων είναι παρόμοια με εκείνα άλλων προβλημάτων του πεπτικού συστήματος. Για παράδειγμα, η αιμορραγία από το ορθό μπορεί να είναι σημάδι παθήσεων του εντέρου όπως η νόσος του Crohn, η ελκώδης κολίτιδα ή ο καρκίνος του παχέος εντέρου ή του ορθού.
Πρόληψη αιμορροΐδων
Υπάρχουν τρόποι πρόληψης των αιμορροΐδων, όπως:
- Διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες και πόση αρκετών υγρών, καθημερινά.
- Τακτική σωματική άσκηση.
- Λήψη συμπληρώματος φυτικών ινών ή φαρμάκου για να μαλακώσουν τα σκληρά κόπρανα.
- Αποφυγή σφιξίματος κατά τη διάρκεια της κινητικότητας του εντέρου.
- Αποφυγή της παρατεταμένης παραμονής στην τουαλέτα.
Διατροφή για εσωτερικές και εξωτερικές αιμορροΐδες
Οι φυτικές ίνες συμβάλλουν τόσο στην πρόληψη, όσο και στη θεραπεία των αιμορροΐδων. Έτσι, στις αιμορροΐδες συστήνεται δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, αλλά και πρόσληψη νερού και άλλων υγρών, όπως οι χυμοί φρούτων και οι διαυγείς σούπες.
Φυτικές ίνες περιέχονται σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης, σπόρους και ξηρούς καρπούς. Πιο συγκεκριμένα, τροφές όπως τα ψιλά και τα κόκκινα φασόλια, το αβοκάντο, η βρώμη, οι σπόροι chia και ο αρακάς είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες.
Έτσι, συστήνεται ένα πρόγραμμα διατροφής που θα περιέχει την ποσότητα των φυτικών ινών που χρειάζεται ο καθένας βάσει των αναγκών του (περίπου 14 γρ. ανά 1.000 kcal, σύμφωνα με τις αμερικανικές διατροφικές συστάσεις για τον υγιή ενήλικα πληθυσμό), συνδυαστικά με την πρόσληψη νερού και υγρών.
Ένας επαγγελματίας Διαιτολόγος-Διατροφολόγος μπορεί να σχεδιάσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής, κατάλληλα προσαρμοσμένο στις ιδιαίτερες ανάγκες σας.
Πώς μπορώ να ενσωματώσω περισσότερες φυτικές ίνες στη διατροφή μου;
Ορισμένες τροφές που προάγουν τη σωστή λειτουργία του εντέρου περιλαμβάνουν τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης και τα όσπρια. Προσπαθήστε να συμπεριλάβετε ποικιλία χρωμάτων στο πιάτο σας καθημερινά, καθώς αυτό σημαίνει πρόσληψη ενός ευρέος φάσματος θρεπτικών ουσιών.
- Συνοδεύστε με σαλάτα φρέσκων λαχανικών εποχής το κάθε κύριο γεύμα σας.
- Προσθέστε φρέσκα φρούτα και λαχανικά εποχής (με τη φλούδα τους, εφόσον αυτή τρώγεται και είναι καλά πλυμένη) καθώς και ξηρούς καρπούς και σπόρους (π.χ. σπόροι chia, λιναρόσπορος, κολοκυθόσποροι, αμύγδαλα κλπ.) σε σνακ, σαλάτες και κυρίως γεύματα. Σε υγιείς ενήλικες συστήνεται η κατανάλωση 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών, καθημερινά.
- Αντικαταστήστε τα «λευκά» δημητριακά και προϊόντα αυτών π.χ. μακαρόνια, ψωμί κλπ. με τα αντίστοιχα ολικής άλεσης.
- Καταναλώνετε 3-4 φορές την εβδομάδα λαδερά π.χ. φασολάκια, αρακά, μπάμιες ή/και όσπρια π.χ. φασόλια, φακές, ρεβίθια κλπ.
- Σε περίπτωση που επιλέξετε φυσικό χυμό φρούτων, προτιμήστε να μην το σουρώσετε, καθώς έτσι αφαιρείτε τις φυτικές ίνες.
- Διαβάστε τις ετικέτες των συσκευασμένων προϊόντων που καταναλώνετε. Τα προϊόντα που περιέχουν από 6 γρ. φυτικών ινών ανά 100 γρ. προϊόντος, θεωρούνται υψηλής περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες.
- Η αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών είναι σημαντική για τη διατήρηση της υγείας του πεπτικού συστήματος και την αντιμετώπιση των αιμορροΐδων.
Τι πρέπει να αποφεύγω να τρώω εάν έχω αιμορροΐδες;
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποια τρόφιμα μπορούν να επιδεινώσουν τις αιμορροΐδες, ώστε να αποφευχθεί η κατανάλωσή τους. Τέτοια τρόφιμα είναι συνήθως πλούσια σε λιπαρά και κυρίως κορεσμένα λιπαρά (π.χ. τηγανητά, κόκκινο κρέας κλπ.), αλάτι και ζάχαρη που επιδεινώνουν τη δυσκοιλιότητα, αυξάνουν την πίεση στις φλέβες και δυσχεραίνουν τη διαδικασία της πέψης. Επιπλέον, σε περίπτωση αιμορροΐδων καλό είναι να αποφεύγονται τα παρακάτω:
- Πικάντικα φαγητά
Τα πικάντικα τρόφιμα ερεθίζουν το πεπτικό σύστημα, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει τη φαγούρα, το κάψιμο και άλλα συμπτώματα των αιμορροΐδων. Αυτό συμβαίνει επειδή η καψαϊκίνη, που βρίσκεται στα πικάντικα τρόφιμα, μπορεί να αυξήσει τη ροή του αίματος στην περιοχή του ορθού, επιδεινώνοντας τη φλεγμονή και τη δυσφορία. Εάν έχετε αιμορροΐδες, καλό είναι να αποφύγετε τις πιπεριές τσίλι, το καγιέν, τις καυτερές σάλτσες και άλλα πικάντικα συστατικά.
- Επεξεργασμένα τρόφιμα
Ορισμένα από τα πιο συνηθισμένα επεξεργασμένα τρόφιμα είναι το φαγητό απ’ έξω (fast/junk food), τα κατεψυγμένα γεύματα και τα προσυσκευασμένα σνακ. Αυτά τα τρόφιμα είναι συνήθως πλούσια σε νάτριο και έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, μπορούν να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα και να επιδεινώσουν τα συμπτώματα των αιμορροΐδων. Επιλέξτε φυσικές τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, μαζί με άπαχες πρωτεΐνες και υγιεινά λίπη, για καλύτερη λειτουργία του εντέρου και αποφυγή της δυσκοιλιότητας.
- Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα
Ορισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε δυσκοιλιότητα και να επιδεινώσουν τα συμπτώματα των αιμορροΐδων. Προσπαθήστε να περιορίσετε το πλήρες γάλα, το τυρί και το παγωτό ή επιλέξτε εναλλακτικές με χαμηλά λιπαρά ή προϊόντα χωρίς λακτόζη, ώστε να ανακουφιστείτε από τα ενοχλητικά πεπτικά συμπτώματα.
- Αλκοόλ
Το αλκοόλ μπορεί να επιδεινώσει τις αιμορροΐδες με δυο τρόπους: αφυδατώνει το σώμα και συμβάλλει στη διαστολή των αιμοφόρων αγγείων. Η αφυδάτωση μπορεί να οδηγήσει σε δυσκοιλιότητα και τα διεσταλμένα αιμοφόρα αγγεία αυξάνουν τον κίνδυνο αιμορραγίας από τις αιμορροΐδες. Εάν έχετε αιμορροΐδες, προσπαθήστε να περιορίσετε ή καλύτερα να αποφύγετε εντελώς την κατανάλωση αλκοόλ.
Σε κάθε περίπτωση, η επίσκεψη σε έναν επαγγελματία υγείας, ο οποίος θα προχωρήσει σε φυσική εξέταση και ανάλυση του ιατρικού ιστορικού σας, μπορεί να σας βοηθήσει να ξεπεράσετε τα δυσάρεστα συμπτώματα των αιμορροΐδων και να σας κατατοπίσει αναφορικά με τους τρόπους αντιμετώπισης που είναι διαθέσιμοι και κατάλληλοι για την περίπτωσή σας.
Χρειάζεστε ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα διατροφής, διατροφική εκπαίδευση και συμβουλευτική για την αντιμετώπιση των αιμορροΐδων σας;
Επικοινωνήστε μαζί μας για να σας βοηθήσουμε να αντιμετωπίσετε αυτό το πρόβλημα με εξειδικευμένο τρόπο.
Κυριακή (Κέλη) Παπαδοπούλου
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.
Η Κέλη είναι Διαιτολόγος με μεταπτυχιακή εξειδίκευση στην Κλινική Ιατρική Έρευνα και την Κλινική Διατροφή. Με γνώμονα τη Μεσογειακή Δίαιτα και έχοντας στο επίκεντρο τον άνθρωπο έρχεται να δώσει λύσεις στις κακές διατροφικές συνήθειες της σύγχρονης καθημερινότητας που επιβαρύνουν την ποιότητα ζωής μας. Προτεραιότητά της είναι να μεταδώσει την αγάπη και τις γνώσεις της για την ισορροπημένη διατροφή και τη σημασία της φροντίδας της ψυχικής και σωματικής μας υγείας.
